Στις 24 Αυγούστου 2022 το ICOM (Διεθνές Συμβούλιο για τα Μουσεία) ενέκρινε τον νέο ορισμό του Μουσείου, θέτοντας ρεαλιστικές βάσεις για την μελλοντική λειτουργία των οργανισμών, αναγνωρίζοντας τη μεγάλη σημασία της κοινωνικής συμμετοχής.

     «Το μουσείο είναι ένας μη κερδοσκοπικός, μόνιμος θεσμός στην υπηρεσία της κοινωνίας που ερευνά, συλλέγει, συντηρεί, ερμηνεύει και εκθέτει την υλική και άυλη κληρονομιά. Ανοικτά στο κοινό, προσβάσιμα και χωρίς αποκλεισμούς, τα μουσεία ενθαρρύνουν την πολυμορφία και τη βιωσιμότητα.

     Λειτουργούν και επικοινωνούν ηθικά, επαγγελματικά και με τη συμμετοχή κοινοτήτων, προσφέροντας ποικίλες εμπειρίες για εκπαίδευση, απόλαυση, προβληματισμό και ανταλλαγή γνώσεων.»

     Το Λαογραφικό Μουσείο "Χαγιάτι Λαδιά" στην ίδια κατεύθυνση από το 2021, ξεκίνησε έναν διάλογο με την τοπική κοινωνία της Πρώτης, που είχε ως σκοπό τη συλλογή υλικών τεκμηρίων για την Περιοδική Έκθεση με τίτλο: «Από τον ξεριζωμό στην νέα πατρίδα: Οι γενιές ιστορούν» με αφορμή τη συμπλήρωση των 100 χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή.

     Οι απόγονοι των προσφύγων-κατοίκων του Συνοικισμού Πρώτης, που αποτελούν μια ιδιαίτερη μνημονική ομάδα, ανέσυραν προσωπικές μνήμες και κειμήλια συμμετέχοντας σε όλα τα στάδια της επιμελητικής διαδικασίας, ανατροφοδοτώντας συνεχώς την έρευνα με νέα στοιχεία και εμπλουτίζοντας την έκθεση με αντικείμενα, αναλαμβάνοντας και οι ίδιοι το ηθικό βάρος της παρουσίασής τους στο μουσειακό χώρο.

     Η μεγάλη απήχηση της έκθεσης έγινε ιδιαίτερα αντιληπτή την ημέρα των εγκαινίων με τον κατάμεστο κόσμου και συναισθηματικής φόρτισης προαύλιο χώρο του Μουσείου.